Đối với nhiều người mới bắt đầu học tiếng Nhật thì Kanji là phần khó học và khó nhớ nhất. Nếu bạn cũng đang thắc mắc học kanji như thế nào để có thể nhớ nhanh và lâu thì hãy xem ngay bài viết chia sẻ 6 cách học chữ Kanji tiếng Nhật hiệu quả cho người mới bắt đầu dưới đây nhé!
1. Khái quát về Kanji
Sau khi đã làm quen với 2 bảng chữ cái Hiragana và Katakana, bạn sẽ học tới 1 loại chữ khó nhất trong tiếng Nhật là Kanji (chữ Hán). Bạn có thể thắc mắc tại sao người Nhật lại dùng Kanji nhiều đến vậy? Lí do là vì họ dùng chữ Hán để khắc phục hiện tượng đồng âm khác nghĩa và rút ngắn độ dài của một câu.
Mỗi chữ Kanji có 2 âm đọc là âm On (On-yomi) và âm Kun (Kun-yomi). Vậy hai âm này có điểm gì khác nhau?
- Khi đứng cùng những chữ Kanji khác thì sẽ được đọc theo âm On.
- Còn khi chữ Kanji đứng một mình hoặc đứng với Hiragana thì đọc theo âm Kun.
Tuy nhiên cũng có các trường hợp ngoại lệ. Bạn sẽ cần khoảng 2000 Kanji để có thể đọc và hiểu sách báo viết tiếng Nhật. Ở cấp độ sơ cấp N5, bạn nên học từ 100 đến 150 chữ. Với khối lượng từ lớn như vậy, để đạt được hiệu quả cao nhất ngay từ đầu thì việc lựa chọn phương pháp học Kanji phù hợp là điều vô cùng quan trọng.
2. 6 cách học chữ Kanji tiếng Nhật hiệu quả cho người mới bắt đầu
2.1 Sử dụng Flashcards
Flashcards bao gồm nhiều tấm card khổ nhỏ tập hợp lại thành 1 bộ, mỗi tấm card sử dụng cả 2 mặt trước và sau. Bạn có thể tự làm Flashcards hoặc mua.
- Mặt trước: Thường được thiết kế để viết chữ Kanji.
- Mặt sau: Thường dùng để ghi âm Hán Việt hoặc âm On-Kun và những từ liên quan khác.
Cách học chữ kanji tiếng Nhật bằng Flashcards thì hãy vào mặt chứa chữ Kanji, đọc lên nghĩa, âm Hán Việt và các từ liên quan. Hãy cố gắng kích thích trí nhớ hết mức có thể để tìm ra đáp án trước khi lật mặt sau. Sau đó, luyện tập cách viết Kanji bằng cách nhìn mặt âm Hán Việt trước. Luyện tập xuôi và ngược liên tục để ghi nhớ tốt nhất.
Những lưu ý khi dùng thẻ Flashcards:
- Không đưa quá nhiều thông tin vào một Flashcard.
- Sử dụng minh họa: Vẽ hình minh họa hoặc cắt dán hình từ những tạp chí lên Flashcards. Flashcards càng thú vị thì càng dễ nhớ.
- Luôn mang Flashcards theo bên mình: Hãy tạo thói quen ôn tập hàng ngày như khi đánh răng hoặc đi tắm.
- Thay đổi thứ tự các tấm Flashcards: Nên xáo trộn các tấm flashcard sau mỗi lần ôn tập. Bởi nếu bạn luôn ghi nhớ các thông tin theo cùng một thứ tự thì sẽ khó nhớ được khi ở ngữ cảnh khác.
- Đánh dấu các thẻ Flashcards: Hãy đánh dấu các tấm Flashcards đã được ghi nhớ, sau 2-3 lần đánh dấu, những thẻ Flashcards có thể được đặt sang một bên và xem lại trong một khoảng thời gian dài hơn. Nếu không nhớ flashcards thì nên dành thời gian xem lại nhiều lần.
+ Ưu điểm: Thiết kế nhỏ gọn, có thể mang đi ở bất cứ đâu. Xem lại flashcard của bạn trong thời gian rảnh rỗi, có thể là khi đang nghỉ ngơi, trên xe buýt, khi xếp hàng chờ,…
+ Nhược điểm: Bạn sẽ phải mất một chút công sức để ghi lại nội dung của thẻ.
2.2 Liên tưởng
Liên tưởng Hình → Chữ
Nguồn gốc của Kanji là chữ tượng hình, được người xưa tạo nên bằng trí tưởng tượng dựa trên hình ảnh trong cuộc sống. Bởi vậy, một trong những cách học chữ Kanji thú vị là liên tưởng và so sánh chữ theo sự vật và hiện tượng xung quanh.
Ví dụ: Dễ dàng nhận ra, từ hình ảnh những thửa ruộng vuông vức hay cái cây, sau khi giản lược các nét, ta có chữ cuối cùng là chữ Kanji “Điền” và “Mộc”. Dựa vào cách liên tưởng, bạn sẽ vừa nhớ được mặt chữ vừa nắm được nghĩa của chữ chữ Hán đó.
Liên tưởng Chữ → Hình
1 cách liên tưởng khác để giúp bạn ghi nhớ ý nghĩa của các chữ phức tạp dễ dàng hơn, đó là liên tưởng ngược lại từ Chữ → Hình nhé. Dựa vào nghĩa của chữ Kanji mà liên tưởng về hình ảnh, câu chuyện sao cho hợp lý nhất có thể với nghĩa của chữ. Những câu chuyện càng độc đáo và thú vị thì sẽ càng ở lại sâu trong trí nhớ của bạn hơn. Điểm thú vị của phương pháp này là không có câu trả lời chuẩn mực, bởi nó phụ thuộc vào trí tưởng tượng và sự sáng tạo của mỗi người.
Ví dụ: Với chữ Hán “Thời” có thể liên tưởng như sau: Người xưa đã quan sát hiện tượng Mặt trời chiếu xuống que trên mặt Đất, rồi dựa vào Bóng chiếu để biết được Thời Gian.
+ Ưu điểm: Nhờ việc liên tưởng, từ một chữ Kanji khô khan thông qua những hình ảnh sinh động gần với ý nghĩa của từ, bạn sẽ hiểu được chữ Kanji và nhớ lâu hơn.
+ Nhược điểm: Áp dụng chủ yếu cho Kanji sơ cấp N5 và N4. Vì đến giai đoạn trung và cao cấp, chữ Kanji sẽ phức tạp hơn và không dễ để liên tưởng được nữa.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các tài liệu:
- “Kanji look and learn” – The Japan Times – Download
- “Remember the Kanji” – James Heisig
- “Kanji Pict-O-Graphix” – Michael Rowley
2.3 Viết và viết
Viết cũng là một cách học chữ kanji tiếng Nhật truyền thống mà bất kỳ người học nào cũng có thể áp dụng được.
Cách học:
- Bạn cần chuẩn bị cho mình 1 quyển vở để viết Kanji (nên sử dụng vở ô ly).
- Viết đi viết lại nhiều lần chữ Kanji cần phải học. Khi viết có thể viết kèm cả âm On và Kun. Nên kết hợp vừa viết vừa đọc to chữ đó để ghi nhớ lâu hơn.
- Nên chủ động viết và kết nối các chữ Kanji thành từ, thành câu có nghĩa. Trong quá trình học ngữ pháp hoặc tập viết thành văn, hãy cố gắng rèn thói quen viết Kanji nhiều nhất với những từ mình đã học được.
+ Ưu điểm: Luyện được cách viết cũng như ghi nhớ được mặt chữ và nghĩa của chữ đó. Khi cần viết một chữ Hán, bạn có thể viết được luôn mà không cần suy nghĩ, thì đó cũng là lúc chữ Hán đó đã nằm sâu trong trí nhớ của bạn.
+ Nhược điểm: Cần dành nhiều thời gian và không gian thích hợp để luyện viết. Những chữ học lúc đầu nhớ lâu và nhanh, tuy nhiên khi về sau nhiều Kanji hơn có thể bị nhầm lẫn giữa các chữ viết có nét tương tự. Cách học này cũng dễ gây cảm giác nhàm chán.
2.4 Học bằng ứng dụng
Hiện nay, với sự phát triển của khoa học công nghệ, việc học tiếng Nhật trực tuyến thông qua các ứng dụng, video và công cụ trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến. Việc học sẽ linh hoạt hơn, thuận tiện và dễ dàng hơn nếu bạn biết sử dụng đúng cách.
Trên thị trường có rất nhiều ứng dụng học online với tính năng đa dạng. Có thể kể đến những ứng dụng phổ biến được nhiều học sinh tin tưởng như Mochimochi, Quizlet hay Anki. Đây đều là những chương trình phần mềm học chữ kanji cho người mới bắt đầu được xây dựng trên nền tảng Flashcards và nghiên cứu về khả năng ghi nhớ của con người.
Những lưu ý về cách học chữ kanji tiếng nhật bằng ứng dụng:
- Bạn cần phải tự giác và thật quyết tâm: Thực tế, khi học tiếng Nhật qua ứng dụng, bạn sẽ không có sự đốc thúc của giáo viên và áp lực về điểm số. Vì vậy bạn cần phải thực sự chủ động và tự giác.
- Tập thói quen ghi chép: Đừng chỉ học online trên máy tính hoặc điện thoại, vì sau đó bạn sẽ quên rất nhanh. Hãy chuẩn bị một cuốn sổ hoặc sổ tay để ghi lại những điểm quan trọng của bài học.
+ Ưu điểm: Học được mọi thời điểm, không lo bị nhàm chán.
+ Nhược điểm: Vì học trên điện thoại hoặc máy tính nên rất dễ bị xao nhãng bởi những yếu tố khác.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm các phần mềm học tiếng Nhật khác để chọn ứng dụng phù hợp nhất với mình nhé!
2.5 Học Kanji qua bộ thủ
Bộ thủ là thành phần cơ bản dùng để cấu tạo nên chữ Kanji, và bản thân nó cũng đồng thời là chữ Kanji. Tuy nhiên sẽ có những bộ thủ biến đổi khác so với chữ ban đầu.
Ví dụ: 水 → 氵, 人 → 亻. Mỗi chữ Kanji sẽ được ghép bởi 2 hay nhiều bộ thủ. Có tổng cộng 214 bộ thủ trong tiếng Nhật, mỗi bộ đều có ý nghĩa riêng.
Việc nắm vững được các bộ thủ sẽ giúp ích cho việc ghi nhớ và đoán nghĩa của chữ Kanji. Ví dụ, những chữ có bộ Thủy 氵nghĩa là nước – thường liên quan đến nước, sông, hồ,… Bộ Tâm 忄nghĩa là trái tim – liên quan đến tình cảm, cảm xúc. Với trình độ sơ cấp, bạn không cần phải học toàn bộ 214 bộ thủ, chỉ cần ghi nhớ khoảng 30 bộ thủ cơ bản là đã có thể áp dụng vào việc học chữ Kanji rồi.
Cách học:
- Với một chữ Kanji, bạn hãy phân tích thành các bộ thủ nhỏ, dựa trên nghĩa của các bộ thủ để suy ra nghĩa của chữ Kanji.
- Lọc các chữ Kanji có bộ thủ giống nhau, từ đó tìm ra điểm tương đồng trong nghĩa của từng chữ.
- Có thể sử dụng kết hợp với Flashcards bộ thủ để giúp ghi nhớ.
+ Ưu điểm: Một khi đã nắm vững được các bộ thủ, khi học lên cao bạn sẽ dễ dàng phân tích được chữ Kanji. Nhờ đó mà bạn sẽ dễ nhớ nghĩa hơn và cũng dễ viết lại hơn. Ngoài ra khi đi thi, bạn cũng có thể dựa vào bộ thủ để đoán nghĩa, chọn đáp án đúng.
+ Nhược điểm: Phương pháp này thích hợp với các chữ Kanji phức tạp ở trình độ trung và cao cấp vì được ghép bởi nhiều bộ thủ. Với trình độ sơ cấp thì còn khá phức tạp.
2.6 Ghi nhớ bằng âm Hán Việt
Đầu tiên cần phải nhấn mạnh, đây là cách học gần gũi nhất với người Việt vì ngày xưa Việt Nam cũng dùng chữ Hán du nhập từ Trung Quốc. Kể cả trong cuộc sống ngày nay, từ Hán Việt vẫn chiếm đến 75% số từ vựng trong tiếng Việt. Vì vậy, nhiều từ vựng trong tiếng Nhật khi đọc âm Hán Việt thì cũng gần giống với tiếng Việt.
| Kanji | Âm Hán Việt | Nghĩa |
| 学生 | Học Sinh | Học sinh |
| 救急車 | Cứu Cấp Xa | Xe cấp cứu |
| 国際大学 | Quốc Tế Đại Học | Đại học quốc tế |
Cách học:
- Bất kỳ lúc nào học một chữ Kanji mới cũng phải tìm cách ghi nhớ luôn âm Hán Việt của chữ Kanji đó.
- Kết hợp ôn tập bằng Flashcards để mang lại hiệu quả tốt hơn.
- Tự kiểm tra lại âm Hán Việt của tất cả các chữ mình đã học
+ Ưu điểm: Với lợi thế sẵn có trong tiếng Việt, bạn sẽ nhanh học thuộc Kanji và có tính ứng dụng cao trong khi đọc văn bản. Khi gặp một từ mới, nếu biết âm Hán Việt thì bạn có thể không biết cách đọc nhưng lại đoán luôn nghĩa. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp ngoại lệ.
+ Nhược điểm: Không phải chữ Hán nào cũng có âm Hán Việt sát với nghĩa của từ đó nên bạn cần đánh dấu lại những trường hợp đặc biệt lại để không sử dụng sai.
3. Các lưu ý khi học chữ Kanji hiệu quả
Học đúng thời điểm
Có một hiện trạng là các bạn thường cố gắng nhồi nhét rất nhiều chữ trong khoảng thời gian ngắn. Nhưng theo nghiên cứu về khả năng quên của não bộ con người thì trung bình với 1 từ mới học, nếu không ôn tập thì sau 24h khả năng quên chiếm đến 70%. Vì vậy, mấu chốt của việc ghi nhớ không phải là học nhiều, mà là “Học đúng thời điểm”. Việc tính toán thời gian ôn tập chính xác sẽ giúp phát huy tốt nhất khả năng ghi nhớ.
Đừng ép mình nhớ tất cả âm On-Kun của từng chữ
Không nên tập trung nhiều thời gian vào việc học hết tất cả âm On-Kun của từng chữ bởi có rất nhiều âm On-Kun không thường được sử dụng. Thay vì học riêng lẻ từng chữ, hãy cố gắng học từ mới liên quan đến chữ Kanji đó và bạn sẽ rút ra được quy luật đọc của từng chữ.
Hy vọng rằng những chia sẻ trên của chúng tôi về cách học chữ Kanji tiếng Nhật hiệu quả cho người mới bắt đầu sẽ giúp bạn tránh khỏi nỗi sợ hãi về chữ Hán. Chúc các bạn luôn tìm thấy niềm vui trong tiếng Nhật và thành công trên con đường tương lai của mình!