Rau sam được ví như một loại cỏ dại mọc hoang ở những nơi đất ẩm mát ven vườn cây, bờ ruộng. Người xưa thường dùng rau sam để chế biến các món ăn hay dùng để giải nhiệt. Trên thực tế rau sam còn là 1 loại thảo dược quý dùng chữa trị bệnh. Theo thông tin của Tổ chức Y tế Thế giới đây cũng là một trong những cây thuốc được sử dụng nhiều nhất trong y học cổ truyền.
Công dụng bất ngờ đối với sức khỏe
Trong thân cây rau bé xíu này, người ta tìm thấy những chất dinh dưỡng khá tốt, bao gồm:
- Vitamin A, C, B1, PP, B2
- Canxi, Kali
- Sắt
- Acid folic
- Choline
Trong rau sam không có cholesterol, không có chất béo. Vì thế là loại rau thanh đạm rất lý tưởng. Trong 100g rau sam có chừng 93g nước nên đây đích xác là loại rau thải độc. Ngoài ra, trong rau sam còn chứa các chất vi lượng quý như:
- Đồng
- Magie
- Mangan
- Kẽm
Các chất này có hoạt tính chống các khối u, hữu ích cho người bị các bệnh lý mãn tính, tiếp xúc nhiều với phóng xạ. Rau sam còn chứa các chất hoạt hóa thần kinh như dopamin nên có ích cho trí nhớ. Khả năng thải trừ chất độc bisphenol A của rau sam giúp thanh lọc cơ thể hiệu quả hơn.
Theo y học cổ truyền
Rau sam có tính hàn, vị chua, có chút đắng, vì vậy mà đối với đông y được cho là một “vị thuốc trường thọ”, công dụng gồm:
- Kháng khuẩn, làm vết thương hở nhanh chóng cầm máu, và nhanh lành
- Kích thích tiêu hóa để dễ dàng hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn
- Giảm tình trạng đầy bụng, ăn không tiêu, khó chịu cho cơ thể
- Thanh nhiệt cơ thể, không còn tình trạng nóng của cơ thể, làm phát ban, ngứa ngáy, nổi mụn đỏ
- Điều trị cho trẻ nhỏ hoặc người lớn khi có dấu hiệu nhiễm giun sán lị
- Điều trị bệnh viêm nhiễm đường tiết niệu
Theo nghiên cứu y học hiện đại
- Bổ sung, tăng cường trí nhớ, giảm tình trạng mất tập trung bởi trong rau sam có chứa dopamin
- Ngăn ngừa vi khuẩn thương hàn và lị trực khuẩn sinh sôi. Đặc biệt, ức chế trực khuẩn Escherichia Coli – một loại vi khuẩn thường kí sinh trong ruột già của con người hoặc động vật
- Có acid béo Omega 3, đây là hàm lượng có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch. Bên cạnh đó, nó còn ngăn ngừa các căn bệnh liên quan đến tim
Phòng ngừa và chữa trị các bệnh lý khác
Phòng ngừa bệnh tim mạch
Như đã nói ở trên, rau sam có vị chua, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc. Hàm lượng Kali và Acid Omega-3 trong rau sam tương đối cao, cần thiết cho việc điều hòa cholesterol trong máu, đồng thời làm tăng sức bền của thành mạch, giúp huyết áp ổn định.
Diệt giun sán
Dùng rau sam tươi sắc lấy nước đặc sau đó hòa nước sam với một ít giấm và muối để uống sẽ giúp chữa chứng sán xơ mít. Thời gian uống cho hiệu quả tốt nhất là vào buổi sáng, khi bạn chưa ăn uống gì. Uống như vậy vài ngày liền sẽ có tác dụng tẩy sán rất tốt. Còn đối với bệnh giun kim, dùng 50-100g rau sam tươi, rửa sạch, giã vắt lấy nước cốt uống, chừng 5-7 ngày sẽ có kết quả như ý.
Trị sốt phát ban gây nổi mẩn trên da
Lấy 200g rau sam tươi, giã xong vắt lấy nước uống nếu như bạn đang bị sốt phát ban, nổi mẩn đỏ. Lấy bã rau sam vừa giã nát, chà xát những chỗ bị mẩn đỏ, gây ngứa sẽ làm dịu cơn ngứa ngay lập tức.
Trị kiết lỵ ra máu
Cách làm như sau:
Bước 1: Lấy 200g rau sam tươi, rửa sạch, thái nhỏ
Bước 2: Lấy 100g gạo nếp nấu thành cháo loãng
Bước 3: Khi cháo nhừ, cho rau sam đã thái nhỏ khuấy đều đến khi chín
Lưu ý: Không cho thêm bất kỳ 1 gia vị nào, chỉ có gạo nếp và rau sam, ăn khi đói.
Trị chứng bí tiểu hoặc són và nhiễm lỵ trực khuẩn
Đem 100g rau sam tươi và cây cỏ sữa lá nhỏ sắc thành nước uống. Dùng đều đặn mỗi ngày sẽ làm người đang mắc chứng bí tiểu hoặc són trở lại bình thường. Hệ tiêu hóa nhờ đó sẽ ngăn chặn được trực khuẩn Shigella. Đối với trẻ nhỏ, bạn chỉ cần giã nát rau sam, sau đó đun sôi cho thêm 1 chút mật ong để dễ uống.
Trị chứng ho gà
Bước 1: Lấy 100g rau sam tươi, đun cùng với nước sôi 200ml
Bước 2: Lấy 30g đường phèn cho vào nấu đến khi chỉ còn 100ml nước
Bước 3: Vớt rau sam ra, lấy nước uống ngày 3 lần, duy trì như vậy 3 ngày. Sau 3 ngày bạn sẽ không còn tình trạng ho gà nữa
Trị đau nhức răng
Rau sam tươi đem đi rửa sạch, sau đó giã nát để lấy nước cốt. Khi bạn đau nhức răng lấy ra ngậm sẽ giảm tình trạng này. Dùng liên tục nhiều lần trong ngày, đến khi không còn đau nữa thì dừng lại.
Chữa sỏi thận và các bệnh đường tiểu
Cho một nắm lá sam tươi hoặc khô vào ấm, ủ với nước sôi trong vòng 5 phút để có một ấm trà sam. Uống trà sam nóng thường xuyên giúp thông tiểu và lợi tiểu. Nếu bị sỏi thận, bạn hãy uống nước nấu lá sam và cố nhịn tiểu đến khi không nhịn được nữa. Bạn đừng sợ khi nước tiểu có màu như nước trà và đặc như máu vì đó chính là dấu hiệu chứng tỏ các chất độc (các hạt sỏi) trong cơ thể bạn đang được bài tiết ra ngoài đấy!
Nếu bị viêm cầu thận, viêm bàng quang,… ngâm 100g rau sam vào nước nóng để trong một đêm, sau đó đun sôi và đổ vào chậu tắm. Ngâm mình trong bồn nước sam ấm từ 10 đến 20 phút cho tới khi vã mồ hôi sẽ khiến bạn cảm thấy khoẻ khoắn hơn.
Chữa bệnh nan y
Đối với các bệnh khó chữa như ung thư, đái đường, viêm gan, viêm túi mật, viêm thận,… uống nước rau sam sẽ có hiệu quả rõ rệt. Bởi trong rau sam chứa axit silic (từ 3 – 16%) và các chất hàm chứa trong rau sam có khả năng chữa trị nhiều chứng bệnh nan y.
Thực tế đã chứng minh rau sam có tác dụng loại bỏ những mầm mống gây bệnh này và giúp loại bỏ các bộ phận bị hoại thư. Bên cạnh cách uống nước rau sam còn có thể áp dụng cách chườm rau sam nóng như đã trình bày ở trên.
Một số lưu ý khi sử dụng rau sam trong vấn đề chữa bệnh
Rau sam rất có lợi cho sức khỏe của con người, tuy nhiên một số người sau đây không nên sử dụng chúng như một phương thuốc để chữa bệnh:
- Người đang có tiền sử bị thận hoặc sỏi thận
- Người bị tiêu chảy cấp tính không nên sử dụng rau sam để chữa. Nếu sử dụng thì nên kết hợp những loại thuốc có vị cay và tính ấm
- Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, vì rau sam có tính hàn, sử dụng nhiều rất dễ bị sẩy thai