Pháp luật Việt Nam quy định về trường hợp mang thai hộ như thế nào? Trường hợp nào bị xem là phạm pháp? Như thế nào là mang thai hộ vì mục đích thương mại? Tất cả những câu hỏi mà bạn đang tìm kiếm sẽ được JES tổng hợp trong bài viết “Mang thai hộ luật quy định như thế nào? Có hợp pháp không?” dưới đây.
Quy định về mang thai hộ
Mang thai hộ vì mục đích nhân dạo là một việc một người phụ nữ tự nguyện giúp mang thai cho cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con. Ngay cả khi áp dụng những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, thông qua việc lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó cấy vào tử cung của người phụ nữ để người này mang thai và sinh con.
Điều kiện để cặp vợ chồng nhờ người mang thai hộ
Theo khoản 2 Điều 95 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, vợ chồng có quyền nhờ người mang thai hộ khi có đủ các điều kiện sau:
- Đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.
- Vợ chồng đang không có con chung;
- Có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về việc người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản;
Vợ chồng nhờ mang thai hộ cần phải được tư vấn về y tế với những nội dung sau:
- Các khó khăn khi thực hiện mang thai hộ
- Các phương án khác ngoài việc mang thai hộ hoặc xin con nuôi
- Quá trình thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ
- Quyền và nghĩa vụ của người mang thai hộ và bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.
- Người mang thai hộ có thể có ý định muốn giữ đứa bé sau sinh
- Xác định cha mẹ con trong trường hợp mang thai hộ
- Các vấn đề về tâm lý trước mắt và lâu dài của việc nhờ mang thai hộ, người thân và bản thân đứa trẻ sau này;
- Tâm lý, tình cảm khi nhờ người mang thai và sinh con…
Điều kiện người được nhờ mang thai hộ theo quy định
Người được nhờ mang thai hộ phải có đủ các điều kiện sau:
- Có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về khả năng mang thai hộ;
- Đã từng sinh con và chỉ được mang thai hộ một lần;
- Là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ;
- Đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý.
- Trường hợp người phụ nữ mang thai hộ có chồng thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của người chồng;
Thỏa thuận giữa hai bên về về việc mang thai hộ
Những thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo giữa vợ chồng nhờ mang thai hộ và vợ chồng người mang thai hộ phải có những nội dung cơ bản sau đây:
- Cam kết thực hiện các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 97 và Điều 98 của Luật hôn nhân và gia đình
- Hỗ trợ để bảo đảm sức khỏe sinh sản cho người mang thai hộ trong thời gian mang thai và sinh con, việc nhận con của bên nhờ mang thai hộ,
- Thông tin đầy đủ về bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ theo các điều kiện có liên quan quy định tại Điều 95 của Luật này;
- Trách nhiệm dân sự trong trường hợp một hoặc cả hai bên vi phạm cam kết theo thỏa thuận.
- Việc giải quyết hậu quả trong trường hợp có tai biến sản khoa
- Quyền và nghĩa vụ của hai bên đối với con trong trường hợp con chưa được giao cho bên nhờ mang thai hộ và các quyền, nghĩa vụ khác có liên quan;
Lưu ý: Những thỏa thuận về việc mang thai hộ phải được lập thành văn bản và có công chứng. Trong trường hợp vợ chồng bên nhờ mang thai hộ ủy quyền cho nhau hoặc vợ chồng bên mang thai hộ ủy quyền cho nhau về việc thỏa thuận mang thai hộ thì việc ủy quyền phải lập thành văn bản (giấy ủy quyền) có công chứng. Việc ủy quyền cho người thứ ba sẽ không có giá trị pháp lý.
Quyền và nghĩa vụ của hai bên trong mang thai hộ
Quyền và nghĩa vụ của bên mang thai hộ
- Người mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về lao động và bảo hiểm xã hội cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ.
- Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ từ chối nhận con thì bên mang thai hộ có quyền yêu cầu Tòa án buộc bên nhờ mang thai hộ nhận con.
- Người mang thai hộ, chồng của người mang thai hộ có quyền và nghĩa vụ như cha mẹ trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và chăm sóc, nuôi dưỡng con cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ
- Người mang thai hộ phải tuân thủ quy định về thăm khám, các quy trình sàng lọc để phát hiện, điều trị các bất thường, dị tật của bào thai theo quy định của Bộ Y tế.
- Trong trường hợp kể từ ngày sinh đến thời điểm giao đứa trẻ mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì người mang thai hộ vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 60 ngày.
- Bên mang thai hộ có quyền yêu cầu bên nhờ mang thai hộ thực hiện việc hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe sinh sản.
- Phải giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ
- Việc sinh con do mang thai hộ không tính vào số con theo chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Quyền và nghĩa vụ của bên nhờ mang thai hộ
- Quyền, nghĩa vụ của bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo đối với con phát sinh kể từ thời điểm con được sinh ra.
- Bên nhờ mang thai hộ có nghĩa vụ chi trả các chi phí thực tế để bảo đảm việc chăm sóc sức khỏe sinh sản theo quy định của Bộ Y tế.
- Bên nhờ mang thai hộ không được từ chối nhận con
- Trong trường hợp bên mang thai hộ từ chối giao con thì bên nhờ mang thai hộ có quyền yêu cầu Tòa án buộc bên mang thai hộ giao con.
- Giữa con sinh ra từ việc mang thai hộ với các thành viên khác của gia đình bên nhờ mang thai hộ có các quyền, nghĩa vụ theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và luật khác có liên quan.
- Người mẹ nhờ mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về lao động và bảo hiểm xã hội từ thời điểm nhận con cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.
- Nếu gây thiệt hại cho bên mang thai hộ thì phải bồi thường. Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ chậm nhận con hoặc vi phạm nghĩa vụ về nuôi dưỡng, chăm sóc con thì phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo quy định của Luật này và bị xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan
- Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ chết thì con được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật đối với di sản của bên nhờ mang thai hộ.
XEM THÊM: Cách tính tiền thai sản chuẩn nhất
Tóm lại vấn đề
Trên đây là những quy định của pháp luật Việt Nam về vấn đề mang thai hộ. Trong trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo thì sẽ có những điều kiện nhất định tuân theo. Đồng thời không được phép mang thai hộ vì mục đích thương mại nếu không sẽ bị xử phạt theo những mức độ khác nhau.